Fed điều hành chính sách lãi suất thận trọng và Tác động đến Việt Nam

Năm 2024 và đầu năm 2025, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt nhằm kiểm soát lạm phát sau khi nền kinh tế Mỹ phục hồi từ đại dịch COVID-19. Việc giữ lãi suất ở mức cao không chỉ nhằm giảm cầu tiêu dùng và ổn định giá cả trong nước mà còn tạo ra những hiệu ứng dây chuyền đến thị trường tài chính toàn cầu, đặc biệt là các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam.

Trong thời điểm cuối năm 2024, đầu năm năm 2025, Fed đã bắt đầu áp dụng chính sách giảm lãi suất một cách thận trọng để tránh gây ra những biến động lớn đến thị trường. Động thái này được đưa ra trong bối cảnh áp lực lạm phát tại Mỹ đã giảm dần nhưng chưa đạt đến mức ổn định lâu dài. Fed vẫn tiếp tục theo dõi sát sao các chỉ số kinh tế và duy trì mức lãi suất cao hơn so với giai đoạn trước đại dịch để đảm bảo rằng lạm phát không bùng phát trở lại.

Diễn biến lãi suất của Fed trong năm 2024 - 2025

Việc Fed tăng lãi suất trong năm 2024 đã khiến đồng USD mạnh lên so với hầu hết các đồng tiền khác, bao gồm VND. Điều này trực tiếp gây áp lực lên tỷ giá hối đoái tại Việt Nam, đặc biệt là khi các nhà đầu tư quốc tế có xu hướng rút vốn khỏi thị trường Việt Nam để tìm kiếm các kênh đầu tư an toàn và lợi suất cao hơn ở Mỹ. Tỷ giá tăng gây ra nguy cơ lạm phát nhập khẩu do giá trị của hàng hóa nhập khẩu tính bằng VND sẽ cao hơn, đặc biệt là các mặt hàng thiết yếu như năng lượng và nguyên liệu sản xuất.

Dù Fed đã bắt đầu giảm lãi suất một cách thận trọng, dòng vốn đầu tư gián tiếp vào Việt Nam vẫn chưa có dấu hiệu phục hồi mạnh mẽ. Điều này khiến Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phải sử dụng nhiều công cụ chính sách khác nhau để ổn định thị trường ngoại hối và kiềm chế lạm phát. Một trong những biện pháp quan trọng là tăng lãi suất điều hành để giữ chân dòng vốn đầu tư và bảo vệ giá trị của đồng VND. Tuy nhiên, việc này cũng có thể gây áp lực lên các doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa vốn phụ thuộc nhiều vào nguồn vốn vay ngân hàng.

Bên cạnh đó, giá cả hàng hóa trên thế giới trong năm 2024 và đầu năm 2025 có nhiều biến động mạnh do ảnh hưởng từ cuộc xung đột Nga - Ukraine và các yếu tố địa chính trị khác. Giá năng lượng và lương thực tăng cao khiến chi phí sản xuất tại Việt Nam tăng lên, đặc biệt là khi nền kinh tế Việt Nam vẫn phụ thuộc khá lớn vào nguyên liệu nhập khẩu. Điều này gây khó khăn cho công tác kiểm soát lạm phát khi giá cả các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu có xu hướng tăng theo.

Chính sách tiền tệ của Fed không chỉ ảnh hưởng đến dòng vốn đầu tư mà còn tạo ra sự bất ổn trong thị trường tài chính Việt Nam. Các kênh đầu tư gián tiếp như chứng khoán và trái phiếu có nguy cơ sụt giảm mạnh khi các nhà đầu tư quốc tế chuyển dịch vốn về Mỹ. Trong khi đó, lãi suất cho vay trong nước tăng lên có thể làm giảm sức cầu tiêu dùng và đầu tư, gây ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế.

Để đối phó với các thách thức này, Việt Nam cần có chính sách điều hành linh hoạt và nhất quán. Ngoài ra, Việt Nam cần đẩy mạnh sản xuất trong nước, giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu, đồng thời đa dạng hóa thị trường xuất khẩu để giảm thiểu rủi ro từ những biến động quốc tế. Việc thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao có thể giúp Việt Nam cải thiện năng lực cạnh tranh và nâng cao tính tự chủ của nền kinh tế.

Tóm lại, mặc dù Fed đã bắt đầu nới lỏng chính sách tiền tệ, nhưng sự thận trọng trong quá trình điều chỉnh này vẫn tạo ra những tác động phức tạp đến nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt là trong công tác kiểm soát lạm phát. Các nhà hoạch định chính sách Việt Nam cần có những giải pháp hiệu quả và kịp thời để vừa đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, vừa tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển bền vững trong dài hạn.

ĐN